Program Szkoły Facylitacji
Moduł 1
Początkowe etapy pracy z grupą
- Gdzie się sprawdza facylitacja, do czego jej używać? w jakich sytuacjach?
- Trzy tryby działania facylitatora: Hierarchiczny, Współpracujący, Autonomiczny.
- Co motywuje ludzi – badania D Pinka i jakie ma to znaczenie dla facylitatora.
- Na czym polega rola facylitatora.
- Potrzeby grupy na etapie początkowym i zadania facylitatora.
- Jak budować klimat zaangażowania i otwartości na początkowym etapie – najlepsze.
- Rola pytań otwierających dyskusje – „FAT questions”.
- Model facylitacji: David Casey, Poul Roberts, Graeme Salamon.
- Nadawanie struktury pracy grupy.
- Stawianie celów, określanie rezultatów.
- Tworzenie kontraktu.
- Trójstopniowy kontrakt z różnymi interesariuszami.
- Waga i rola kontraktu na czas spotkania, określenia własnej roli jako facylitatora na początku spotkania.
- Zależność konstrukcji kontraktu od wielkości, znajomości grupy, celu.
- Kontrakt w praktyce – ćwiczenie.
- Rozgrzewki”: emocjonalne, intelektualne, celu i kierunku, kreatywności. kluczowa rola rozgrzewek np. koncentrujących na celu warsztatu, budujące poczucie bezpieczeństwa, budujące poczucie sensu.
- Feedback, zadawanie pytań, teoria i praktyka.
- Facylitowanie spotkań przez uczestników cz1.
- Ćwiczenia indywidualne uczestników – każdy z uczestników będzie facylitował 30minutowe spotkanie na określone tematy i z określonym celem do osiągniecia. Reszta uczestników stanowi grupę. Po nastąpi sesja feedbacku dla prowadzącego facylitację, oraz wspólnej nauki z sukcesów i błędów. W trakcie jednego modułu facylitują 4 osoby.
- Podstawy teoretyczne procesu grupowego.
- Budowanie świadomości diagnozowania potrzeb grupy na różnych etapach procesu grupowego.
- Wpływ emocji na efektywność grupy, rozpoznawanie emocji w grupie i zarządzanie emocjami. Trudne emocje w grupie i radzenie sobie z nimi.
- Cztery zasadnicze mechanizmy: projekcja, przeniesienie, proces paralelny, interpretacja.
- Wykorzystanie trójkąta dramatycznego S. Karpmana do interpretacji sytuacji w grupie.
- Rozpoznawanie faz.
- Rola i zachowanie się facylitatora w każdej z faz.
- Kultura organizacji z jaka pracuje facylitator vs zasady etyczne facylitatora.
- Etyka w kontraktowaniu.
Moduł 2
Środkowy etap pracy z grupą
- Rola i zadania facylitatora w tym etapie.
- Narzędzia do pracy kreatywnej.
- Narzędzia do podejmowania decyzji zespołowo.
- Narzędzia do analizy zespołowej.
- Narzędzia do planowania.
- Ćwiczenie wybranych narzędzi.
- Narzędzia budowania norm współpracy ze szczególnym uwzględnieniem: kontraktu współpracy, jego weryfikacji, przeformułowywania; feedbacku, który w środowiskach zwinnych jest trudnym tematem.
- Socjometria, „Mądrzy bogowie”. Metafory.
- Źródła oporu i objawy – generalnie oraz w grupach prowadzonych przez uczestników.
- Sposoby przełamywania oporu.
- 3 stopnie interwencji, teoria i ćwiczenia na casach.
- Model interwencji wg Rogera Schwarza, ćwiczenia.
- Jak radzić sobie w grupie z: ciszą i wycofaniem, agresją, cynizmem, płaczem, bierną agresją.
- „Superwizja” grupowa.
- Ćwiczenia indywidualne uczestników – każdy z uczestników będzie facylitował 30minutowe spotkanie na określone tematy i z określonym celem do osiągniecia, reszta uczestników stanowi grupę. Po nastąpi sesja feedbacku dla prowadzącego oraz wspólnej nauki z sukcesów i błędów. W trakcie jednego modułu facylitują 4 osoby.
- Teorie: model „3 światy” J. J. Sherer; analiza transakcyjna.
- Konfrontacja grupy i indywidualnych osób, czym jest a czym nie jest konfrontacja, metodologia stosowania konfrontacji.
- Modelująca rola facylitatora w rozwiązywaniu trudnych sytuacji.
- Ćwiczenia na casach.
- Podsumowywani i nadawanie znaczenia.
- Konfrontacja.
- Teoria i ćwiczenia na casach.
- Poznanie siebie i rozwój osobisty.
- Praca z Cieniem i Personą.
- Rozwój przez podejmowanie ryzyka.
- Siedem źródeł wpływu.
Moduł 3
Etap kończenia pracy z grupą
- „Jak kończyć spotkania i domykać proces grupowy.
- ryzyka i zagrożenia tej fazy ze strony facylitatora i grupy – brak wniosków, brak ustaleń, brak planów i odpowiedzialności.
- Kluczowe elementy zakończeń: podsumowania, docenienie, tworzenie planów działania.
- Rola facylitatora i jego własny stosunek do zakończenia pracy jako modelujący reakcje grupy.
- Rozpoznawanie emocji towarzyszących zakończeniom i właściwe reagowanie.
- Rola czasu w zakończeniach.
- Ćwiczenia indywidualne uczestników – każdy z uczestników będzie facylitował 30minutowe spotkanie na określone tematy i z określonym celem do osiągnięcia, reszta uczestników stanowi grupę. Po nastąpi sesja feedbacku dla prowadzącego oraz wspólnej nauki z sukcesów i błędów. W trakcie jednego modułu facylitują 4 osoby.
- Specyficzne planowanie programu pracy z dużą grupą: komunikacja, celu, zarządzanie czasem w dużej grupie, zarządzanie energią dużej grupy, „matematyka” dużej grupy.
- Praca z polityką w złożonych procesach dotykających dużych obszarów w organizacji.
- Ujawnianie i podsumowywanie jako szczególnie istotne techniki pracy facylitatora.
- Techniki pracy z dużą grupą: STRIPES, Diagram współzależności, World cafe, Open Space, Kapelusze De bono, Strategia Disneya, Mind Maping, Socjodramy, Obawy i nadzieje.
- Kreatywne i artystyczne opcje – techniki pracy z grupą.
Program warsztatów "Facylitacja w zwinności"
Dzień 0
- Sposób pracy i narzędzia jakich będziemy używać
- Definicja facylitacji
- Kiedy stosować a kiedy nie stosować facylitacji
Dzień 1
- 3 tryby facylitacji i ich zastosowanie
- Umiejętności facylitatora
Dzień 2
- Budowanie efektywnej agendy z użyciem kart aktywności
- Model procesu grupowego
- Interwencje w facylitacji
- Udzielanie informacji zwrotnej
- Trudne sytuacje w pracy z grupą
Dzień 3
- Podejmowanie decyzji w grupie/zespole
- Metoda 4 kroków w osiąganiu konsensusu
- Model odpowiedzialności
- Rola facylitatora (postawa, umiejętności i narzędzia)
- Dalsze kroki w rozwoju facylitatora